Palestine Khái quát quốc gia

 3.500 năm trước Công nguyên, Palestine là đất của người Canaen thuộc dòng Semite. Năm 200 trước Công nguyên, người Hebreux, tổ tiên người Do Thái đến khai phá vùng này. Năm 1.200 trước Công nguyên người Philistines từ đảo Crete đến xâm chiếm vùng đất này và đổi tên thành Palestine. Sau chiến tranh Thế giới thứ nhất, Palestine đặt dưới quyền ủy trị của Anh. Năm 1917, với Tuyên bố Balfour, Anh bắt đầu kế hoạch đưa người Do Thái về Palestine. Vấn đề Palestine được đưa ra LHQ tháng 4/1947. Ngày 29/11/1947, Đại hội đồng/Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết 181/II chấm dứt sự bảo hộ của Anh đối với Palestine, chia Palestine thành 2 quốc gia, nhưng duy trì liên minh kinh tế giữa hai nước.

- Ngày 15/5/1948, Nhà nước Israel tuyên bố thành lập. Một số nước Ả-rập đã bác bỏ Nghị quyết chia cắt 181/II và tuyên bố chiến tranh chống Israel (1948-1949). Qua 4 cuộc chiến tranh (1948 – 1949, 1956, 1967 và 1973), Israel chiếm đóng toàn bộ phần đất chia cho Nhà nước Palestine (theo NQ 181), Đông Jerusalem, cao nguyên Golan của Syria, Nam Li-băng và bán đảo Sinai của Ai Cập (đã được Israel trao trả theo Hiệp định Camp David ký năm 1979).

- Nghị quyết 242 (11/1967) và 338 (10/1973) của Hội đồng bản an/Liên hợp quốc quy định Israel rút quân ra khỏi các lãnh thổ bị chiếm, chấm dứt tình trạng chiến tranh ở Trung Đông, bảo đảm sự bất khả xâm phạm về lãnh thổ của tất cả các quốc gia khu vực (hàm ý công nhận sự tồn tại của Israel), giải quyết vấn đề người tỵ nạn. Tuy nhiên 2 Nghị quyết này chưa đầy đủ vì không đề cập đến quyền tự quyết của nhân dân Palestine.

- Năm 1958 Tổ chức Al-Fatah, Tổ chức Cách mạng đầu tiên của nhân dân Palestine được thành lập. Tháng 5/1964, Hội đồng dân tộc Palestine (PNC) lần thứ nhất đã họp ở Đông Jerusalem tuyên bố thành lập Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO). Từ đó PLO là người đại diện hợp pháp duy nhất của nhân dân Palestine. Năm 1975 tại khóa họp 30 của LHQ, ĐHĐ đã mời PLO tham gia LHQ với tư cách quan sát viên.

- Ngày 15/11/1988 Nhà nước Palestine được tuyên bố thành lập.

- Ngày 11/11/2004, Chủ tịch Y. Arafat qua đời. Ngày 09/01/2005 ông M. Abbas được bầu làm người đứng đầu PLO và PNA thay thế Chủ tịch Arafat, mở ra thời kỳ mới cho tiến trình hòa bình.

- Từ ngày 15/8 đến 12/9/2005, Israel thực hiện kế hoạch đơn phương rút khỏi 21 khu định cư ở Gaza và 4 khu Bờ Tây.

- Ngày 25/01/2006, bầu cử Hội đồng lập pháp Chính quyền Palestine với thắng lợi bất ngờ của Phong trào Hồi giáo Hamas (76/132 ghế), Fatah chỉ chiếm được 46 ghế. Mỹ, phương Tây và Israel gây sức ép đòi Hamas từ bỏ đấu tranh vũ trang, công nhận Nhà nước Do Thái và tôn trọng các thỏa thuận và Hiệp định đã ký với Israel. Tuy nhiên Hamas vẫn giữ lập trường cứng rắn. Hamas tích cực tiến hành chiến dịch vận động các nước Ả-rập ủng hộ về mặt chính trị và hỗ trợ tài chính.

Thành phần chính phủ mới do Thủ tướng Ismail Hanyah lãnh đạo gồm 24 thành viên chủ yếu là người của Hamas. Phong trào Fatah, lực lượng nòng cốt trong PLO, phản đối và không hợp tác với Chính phủ của Hamas. Hiện tại mâu thuẫn giữa Hamas và Fatah đang rất gay gắt và là cản trở lớn trong việc tiến tới đàm phán với Israel.